Ne place să vorbim de trecut , ne place să
evocăm personalităţile mari din trecut , ne place să ne mīndrim cu locurile natale .
Cīnd vine vorba de locuri şi de personalităţi din locrurile natale se
schimbă problema . Mīndria se transformă īn uforie , cuvintele şi limbajul nu se găsesc cu uşurinţă
pentru a relata celor ce te ascultă despre importanţa acestor locuri sau
a acestor personalităţi.
Cum şi eu fac parte din această categorie de oameni īn care obīrşia lor este
cea mai grozavă , voi īncerca să relatez mai jos despre ceea ce se cheamă o CASĂ RABINICĂ
.
După distrugerea celui de-al doilea TEMPLU din Ierusalim
, povara ducerii credinţei evreieşti , a căzut pe umerii RABINILOR , acei cunoscatori ai religiei , a
tradiţiilor şi obiceilor obştii din acea zonă .
Din cauza īmprăştierii evreilor īn īntreaga lume antică , numărul
conducătorilor religioşi a fost mare .
Important de precizat , că n-au fost diferenţe īntre aceste obşti
din punct de vedere religios , conducătorii religioşi bazīndu-se numai pe TORA ( carte sfīntă a evreilor ) ,
respectīnd cu stricteţe cele scrise . Mult mai tīrziu , au apărut cărtile
de rugăciune , şi alte cărţi care īnterpretau şi analizau "Carte Sfintă " ,fiecare
verset , fiecare frază , fiecare cuvīnt.
Tot marii RABINI erudiţi , au făcut şi legi
scrise , care dădeau răspuns la toate īntrebările ce se pot apărea īn viaţa de zi cu zi a membrilor
comunităţi lor , precum şi legile de comportament īn societate , familie ...etc .
Aceste cărţi răspīndite īn toate colţurile lumii , au
stat la baza vieţii tuturor evreilor , tuturor comunităţilor din diaspora evrească .
Cu timpul din cauza apariţiei unor noi probleme , noii RABINI ce-au fost priviţi
de comunitate ca mari conducători , au fost obligaţi să găsească răspunsuri ,care apoi
s-au transmis din generaţie īn generaţie şi au devenit literă de lege .
Şi astăzi īn zilele noastre , o mica grupa de RABINI , consideraţi ca mari
conducători , dau "legi" ce sunt respectate apoi de aproape toţi credincioşi , mai puţin de
cei ce nu recunosc autoritatea rabinică a acestor RABINI .
Aceşti RABINI consideraţi
"sfinţi" , şi-au pregătit copiii īn aşa fel , ca după dispariţia lor să poată
continua conducerea religioasă a comunităţii , transmiţīnd parcă şi puterile supranaturale
ale lor , puterea lor de-a vedea viitorul , de a tămădui şi a da sfaturile cele mai bune fiilor comunităţii pe
care o pastoresc.
Aşa s-au născut FAMILIILE RABINICE -CURŢILE RABINICE - DINASTIILE
RABINICE .
Aceste familii au avut obiceiul să-şi trimită
băieţii să īnveţe şi la alţi rabini mari din acea perioadă , şi să īntărească
legăturile dintre familii , prin căsătoria copiilor lor ; creindu-se astfel o noua generatie
de RABINI , cu obīrşii mai puternice din punct de vedere religios .
Şi Tīrgu Lăpuş a intrat īn istoria religioasă
evreiască , prin CASA RABINICĂ TEITELBUM .
Familia Teitelbaum a dat Eoropei răsăritene un număr mare de rabini , ce şi-au
găsit loc īn comunităţile din Austria , Ungaria , Ucraina , Transilvania in perioade dinaintea
celui de-al doilea război mondeal.
Alte ramuri din această familie şi-au găsit locul şi īn alte state Eoropene
, īnsă majoritatea au fost īn comunităţile din ţările scrise mai sus .
După cel de-al doilea război mondial , cei ce au scăpat cu
viaţă după trecerea lor prin lagărele de exterminare naziste , şi-au găsit refugiu fie
īn USA , fie īn Israel .
Rămăşiţele familiei Teitelbaum , īmpreună cu credincioşii
lor , au făcut o mare CURTE RABINICĂ īn SUA , o continuare a celebrei CURŢI RABINICE A RABINULUI
DIN SATMAR .
Acesti evrei ultra religioşi şi fanatici , au o politică interesantă
, ei ne recunoscīnd statul Israel .
Īn locul unde s-au aşezat (Williamsburg, Brooklyn), au creat un stat al lor , recunoscīnd numai autoritatea supremă a MARELUI RABIN , credincioşi trăind numai
după indicătiile MARELUI RABIN , luīnd cuvīntul lui ca literă de lege .
Īn Tīrgu Lăpuş a păstorit RABINUL MOSE DAVID
TAITELBAUM din 1882 sau 1884 pīnă la moartea lui īn anul 1935 .
Rabinul (Reb) Moshe
David Teitelbaum ( 1856-1935 ) s-a nascut īn Drohobycz şi a
fost fiul lui Reb Yaakov Yokel Tietelbaum of Volove, ce a fost fiul Rabinului Schmuel din Gorlitz care a
fost fiul lui Reb Eluzer Nissan din Drohbitch fiu al rabinului Yismach Moshe fondatorul dinastiilor rabinice
din Uhel-Siget-Satmer .
Reb Moshe David şi-a făcut pregătirea rabinică
cu bunicul lui , marele Rabin Yetev Lev . Aceata i-a cerut
să lucreze la tipărirea cărţii Seforim a lui Yismach Moshe, lucru pe care l-a făcut şi
a tiparit citeva din cărţi printre care şi faimosul Tehillim LeMoshe ( publicat la Lvov
īn anul 1885)şi ( Yeitev Lev punlicat la Sighet 1875 ) . A mai studiat cu Rabinul Hayyim Halberstam
: "Divrei Hayyim" .
Rabinul Moshe Dovid Teitelbaum s-a căsătorit cu
Chaye Halberstam, fiica lui R’ Aryeh Leibish Halberstam of Dukla ce făcea
parte dintr-o altă mare famile de rabini renumită īn Europa .
Familia a avut , trei băieţi şi
o fată .
Cei trei băieţi au urmat tradiţia familiei , aducīnd dinastiei Teitelbaum īncă
trei rabini : Rabinul Abraham Hayyim , rabinul din Krenice ; Rabinul Ytzhak Shmuel ; şi
Rabinul Yekutiel Yehudah .
Tatăl Rabinului Moshe David de Lăpuş
a avut doi fraţi : Rabinul Naftali Teitelbaum rabinul din Nyirbator şi pe Rabinul Aharon Teitelbaum rabinul
din Nyrbator ; şi o soră : Rosa Blime Titelbaum .
Această soră s-a căsătorit cu Rabinul Rafael Gross care a devenit rabinul
din Berbesht ( Berbeşti ?) .
Băiatul lor Rabinul Aharon Gross s-a căsătorit cu fata Rabinului Moshe
David Teitelbaum din Lăpuş , şi a devenit rabin īn Lăpuş īntre anii 1935-1944 .
Unul din băieţii
Rabinului Moshe David Teitelbaum , şi anume Rabinul Yecusiel Yehuda Teitelbaum ( Zalman Leib ) părăseşte
Europa īnainte celui de-al doilea război mondial , stabilindu-se īn SUA creeind " CURTEA RABINICĂ A RABINULUI DE
LĂPUŞ ".
Băiatul lui Rabinul Altor Aharon şi nepotul lui au fost deportaţi la Auschwitz
.
Numai nepotul a scăpat urgiei naziste , şi a ajuns īn SUA cu numele
Rabin Yaakov Yokel Teitelbaum , devenind conducătorul " CURŢII RABINICE DE LĂPUŞ " la moartea
bunicului lui .
Bunicul lui Yekusiel Yehuda creatorul " CURŢII
RABINICE DE LĂPUŞ " īn SUA este īnmormīntat īn cimitirul : KJ , MONROE NY , şi a cărui
mormīnt este īn fotogrefia de mai jos .
משה דוד טייטלבוים
רבי משה דוד טייטלבוים
זצ"ל (ה'תרט"ו - כ"א אדר ב' ה'תרצ"ה), רב אין מאדיאר-לאפאש.
רבי משה דוד איז געבוירן
און יאר ה'תרט"ו, צו זיין פאטער הרב ישראל יעקב יוקיל טייטלבוים רב אין וואלאווא, א זון פון הרב שמואל טייטלבוים רב אין גארליץ, א זון פון הרב אלעזר ניסן טייטלבוים, רב אין דראהאביטש, א זון פון הרב משה טייטלבוים דער ישמח משה. און צו זיין
מוטער מרת הענדל א טאכטער
פון זיין פעטער הרב יקותיאל יהודה טייטלבוים, דער ייטב לב.
רבנות
רבי משה דוד איז אויפגעצויגען
געווארן ביי זיין זיידען
דער ייטב לב, און איז געווען א תלמיד
פון צאנזער רב. ווען רבי משה דוד האט
געהייראט האט זיין אור-עלטער-שווער
דער צאנזער רב זיך געשטעלט דערויף אז
די חתונה זאל פארקומען
אין צאנז.
רבי משה דוד האט געגעסען
קעסט א יאר ביים צאנזער רב. אין יאר ה'תרמ"ב איז רבי משה דוד אויפגענומען
געווארן רב אין מאדיאר-לאפאש, ער איז געווען דארט רב
איבער פופציג יאר, און
געפירט דארט א ישיבה פאר
אומגעפער הונדערט בחורים.
הסתלקות
רבי משה דוד איז נפטר
געווארן כ"א אדר ב' ה'תרצ"ה.
פאמיליע
רבי משה דוד האט געהייראט
מרת חיה ( - י"ז תמוז ה'תרפ"ט), א טאכטער פון הרב אריה לייביש האלבערשטאם, רב אין דוקלא. זייערע קינדער:
-
- הרב אביגדור טייטלבוים
הי"ד, רב אין פיווניטשא און דיין אין צאנז. ער האט געהייראט א טאכטער
פון הרב שלום האלבערשטאם
רב אין פיעקלא, א זון פון הרב אהרן האלבערשטאם דער קרייזער רב.
- הרב שמואל טייטלבוים
הי"ד, יונגער רב אין קרעניץ.
- מרת ביילא, די ווייב פון
הרב אהרן גראס רב אין
לאפאש.
- ( [1] הרב אהרן טייטלבוים,
רב אין קרעניץ).
- הרב יצחק שמואל טייטלבוים
הי"ד, פון לאפאש. ער האט געהייראט מרת חנה
הי"ד, א טאכטער פון זיין
פעטער הרב נפתלי טייטלבוים, רב אין נירבאטור. זייערע קינדער:
-
- ישראל יעקב יוקיל הי"ד...
יקותיאל יהודה הי"ד.
- די ווייב פון הרב אהרן
גראס, רב אין לאפאש
Moshe David Teitelbaum (Lapush) (1856
- 1935) 
Are you related to Moshe David Teitelbaum (Lapush)? Join other people who are working on this profile to help us correct
and complete this part of the world family tree!
t Moshe David Teitelbaum (Lapush)
רבי משה דוד טייטלבוים
זצ"ל (ה'תרט"ו - כ"א אדר ב' ה'תרצ"ה),
רב אין מאדיאר-לאפאש.
רבי משה דוד איז געבוירן
און יאר ה'תרט"ו, צו זיין
פאטער הרב ישראל יעקב
יוקיל טייטלבוים רב אין
וואלאווא, א זון פון הרב
שמואל טייטלבוים רב אין
גארליץ, א זון פון הרב אלעזר
ניסן טייטלבוים, רב אין
דראהאביטש, א זון פון הרב
משה טייטלבוים דער ישמח
משה. און צו זיין מוטער
מרת הענדל א טאכטער פון
זיין פעטער הרב יקותיאל
יהודה טייטלבוים, דער
ייטב לב.
רבי משה דוד איז אויפגעצויגען
געווארן ביי זיין זיידען
דער ייטב לב, און איז געווען
א תלמיד פון צאנזער רב.
ווען רבי משה דוד האט געהייראט
האט זיין אור-עלטער-שווער
דער צאנזער רב זיך געשטעלט
דערויף אז די חתונה זאל
פארקומען אין צאנז.
רבי משה דוד האט געגעסען
קעסט א יאר ביים צאנזער
רב. אין יאר ה'תרמ"ב איז רבי
משה דוד אויפגענומען
געווארן רב אין מאדיאר-לאפאש,
ער איז געווען דארט רב
איבער פופציג יאר, און
געפירט דארט א ישיבה פאר
אומגעפער הונדערט בחורים.
רבי משה דוד איז נפטר געווארן
כ"א אדר ב' ה'תרצ"ה.
רבי משה דוד איז נפטר געווארן
כ"א אדר ב' ה'תרצ"ה.
(ויקיפעדיע)
Moshe Teitelbaum (Lapush)'s Timeline
| 1856 |
1856 |
|
|
| 1935 |
March 26, 1935
Age 79 |
|
|
| ???? |
|
|
|
| ???? |
|
|
|
| ???? |
|
|
|
| ???? |
|
|
|
| ???? |
|
|
|
| ???? |
|
X-Unknown
|
|
| ???? |
|
|
|
View family tree
